Nên chăng gọi tên “Biển Đông” là “biển Đông Việt Nam”?

Nguyễn Hữu Quý

 Sẽ đến một ngày South China Sea được thay bằng East Vietnam Sea!

Người Việt Nam ta quen gọi biển ở phía Đông nước ta là Biển Đông; đây là một danh từ riêng viết hoa cả hai từ, và đã dùng trong sách giáo khoa cách đây từ rất lâu. 

Cái tên Biển Đông có lẽ xuất hiện từ thời Triệu Thị Trinh; tức khoảng đầu thế kỷ thứ III (Bà sinh ngày 02 tháng 10 năm 226 – Bính Ngọ); trong một đoạn văn mà hầu hết ai cũng thuộc hoặc nhớ “loáng thoáng” khi nói về Bà. 

"Tôi muốn cưỡi cơn gió mạnh, đạp bằng sóng dữ, chém cá Kình ở Biển Đông, đánh đuổi quân Ngô, giành lại giang sơn, cởi ách nô lệ, chứ tôi không chịu khom lưng là tì thiếp người ta". 

Đến các triều đại Đinh, Tiền Lê, Lý, Trần ta không thấy nói đến tên Biển Đông, mặc dù có nhiều cuộc xâm lăng của phương Bắc đánh vào nước ta từ đường biển, hoặc Đại Việt đánh vào Chiêm Thành và Chiêm Thành đánh trả Đại Việt bằng đường biển. 

Nhưng đến triều Hậu Lê, ta lại biết đến tên Đông Hải (Biển Đông) qua bài “Bình Ngô Đại Cáo” của Đại thi hào Nguyễn Trãi, được viết bằng chữ Hán vào mùa xuân năm 1428, thay lời Bình Định vương Lê Lợi để tuyên cáo kết thúc cuộc kháng chiến chống Minh, giành lại độc lập cho Đại Việt. 

Đoạn mà Nguyễn Trãi viết là để mô tả tội ác của giặc Minh: 

Độc ác thay, trúc Nam Sơn không ghi hết tội,

Dơ bẩn thay, nước Đông Hải không rửa sạch mùi!

Lẽ nào trời đất dung tha?

Ai bảo thần dân chịu được? 

Được biết, ngày 10/5/2010, trang Web “Quỹ Nguyễn Thái Học” đã có cuộc vận động đổi tên biển Nam Trung Hoa (người Trung Quốc gọi là biển Hoa Nam, hay Nam Hải) thành biển Đông Nam Á, và tính đến ngày 29/7/2011 đã có 52.100 người từ 130 quốc gia đã ký đổi tên biển; tuy nhiên, để được quốc tế công nhận sẽ là rất khó khăn; thậm chí chưa hẳn đã thực hiện được. 

Cách đây hơn một tháng, tức là tháng 6/2011, sau các sự kiện Trung Quốc gây hấn với Philippines, thì Phủ tổng thống Philippines đã chính thức ra văn bản gọi biển Hoa Nam thành “biển Tây Philippines” kể từ ngày 01/6/2011. 

Nên chăng, để tạo thành thói quen cho người Việt Nam, kể từ nay chúng ta nên thống nhất gọi và viết “Biển Đông” thành “biển Đông Việt Nam”. 

Nếu làm như vậy, ta sẽ có được các tên gọi tương đương và rất bình đẳng khi so sánh: 

- Đối với người Trung Quốc, họ gọi:      biển Hoa Nam, hay Nam Trung Hoa; 

- Đối với người Philippines, họ gọi:       biển Tây Philippines; 

- Còn đối với người Việt Nam, ta gọi:   biển Đông Việt Nam. 

Ngoài ra, với Việt Nam, ta còn một tên gọi nữa cho vùng biển khu vực đảo Phú Quốc, mà ta quen gọi là biển Tây, thì cũng gọi được là “biển Tây Việt Nam” (tức là vịnh Thái Lan). 

Thiết nghĩ, cách gọi này sẽ rất phù hợp cho các nhà chuyên môn, các chuyên gia của Việt Nam… khi tham gia các hội thảo quốc tế liên quan đến chủ quyền của nước ta trên biển Đông Việt Nam; Đặc biệt, mỗi khi xướng lên đều có hai chữ VIỆT NAM đi kèm. Đồng thời, đối với các học giả quốc tế, khi nói về chủ quyền của Việt Nam trên biển, hoặc các sự kiện có liên quan… họ cũng sẽ gọi là “biển Đông Việt Nam”. 

Đây là một tên gọi vừa đơn giản, nhưng lại rất thiết thực, hiệu quả, và sẽ đi vào cộng đồng thế giới một cách rất tự nhiên. 

Nếu ý tưởng này được chấp thuận, đề nghị Chủ tịch nước, sau khi tham vấn một số người (không cần tổ chức hội thảo tốn kém), có thể giao cho Văn phòng Chủ tịch nước ra thông báo để thống nhất sử dụng trong các văn bản, báo chí, sách giáo khoa… từ nay trở về sau. 

29.7.2011

------------------

Nguyễn Hữu Quý

*****